Ngay khi vừa nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh đối với trẻ em sinh ra từ những người nhập cư không có giấy tờ hoặc cư trú tạm thời tại Hoa Kỳ, mang tên “Bảo vệ ý nghĩa và giá trị của quyền công dân Hoa Kỳ”.
Sắc lệnh sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 20 tháng 2 năm 2025: Bất kỳ trẻ em nào sinh sau ngày này sẽ không được tự động công nhận quyền công dân nếu cha mẹ không phải là công dân hoặc thường trú nhân Hoa Kỳ.
Khi đó, những đứ trẻ này nếu sinh ra sau ngày 19/2 sẽ không thể nhận được số An sinh Xã hội, hộ chiếu Hoa Kỳ, hoặc các tài liệu nhận dạng quan trọng khác, tạo ra một tình trạng pháp lý bấp bênh cho những đứa trẻ này.
Hiện tại, sắc lệnh đang đứng trước việc bị khiếu nại lên Tòa án tối cao, vì nhiều người cho rằng nó xung đột với Hiến pháp:
Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ quy định rõ ràng rằng “tất cả những người sinh ra tại Hoa Kỳ” là công dân Hoa Kỳ. Từ lâu, điều này được hiểu là áp dụng cho bất kỳ ai sinh ra trên đất Hoa Kỳ, bất kể tình trạng pháp lý của cha mẹ. Một sắc lệnh hành pháp không có quyền vượt qua hoặc thay đổi nội dung hiến định.
Tuy nhiên, trước khi tòa án đưa ra phán quyết chính thức ngăn chặn sắc lệnh, về lý thuyết, sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump có thể được áp dụng tạm thời.
Và khi nó được thực thi, chắc chắn sẽ gây ra khó khăn và thách thức đáng kể đối với những ai đang ở Mỹ không phải tư cách thường trú nhân hay công dân Mỹ.